Pomniki Poznania

Pomniki Poznania

Głaz generała Henryka Kowalówki

Głaz upamiętniający generała Henryka Kowalówkę, dowódcę poznańskiego okręgu Armii Krajowej znajduje się na cmentarzu komunalnym na Junikowie, po prawej stronie od wejścia głównego. Na kamieniu pamiątkowym umieszczona została tablica z brązu w formie stylizowanej kotwicy z napisem –

 

Płk Henryk Kowalówka „Zrąb” 1897-1944.

Komendant Okr. Poznańskiego Armii Krajowej w latach 1942-1944.

Zamordowany wraz z członkami sztabu w Żabikowie w czerwcu 1944.

Mianowany pośmiertnie aktem z dnia 11 XI 1995 R przez Prezydenta R.P.

Generałem Brygady.

 

W górnej części tablicy umieszczona została płaskorzeźba z podobizną generała Kowalówki, natomiast w dolnej znajduje się symbol fundatora obelisku – Fundacji im. Płk. „Zręba” H. Kowalówki, AK – oraz kotwica Polski Walczącej. Na obrzeżu tablicy przeczytać można jeszcze jeden napis –

 

Swojemu patronowi w 52 rocznicę śmierci.

 

Pomnik zaprojektowany został przez artystę plastyka Jerzego Hofmana, odsłonięty został w dniu 17 maja 1998 roku przez kierownika Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych Jacka Taylera , a poświęcony przez księdza ppłk. Józefa Strogoża. 

 

Tablica przy kościele św. Wojciecha

 

Wspomnieć warto, że niemal identyczna tablica poświęcona generałowi Henrykowi Kowalówce odsłonięta została 11 listopada 1997 roku na murze okalającym kościół św. Wojciecha w Poznaniu. Obok tablicy stylizowanej na znak Polski Walczącej umieszczone zostały w murze trzy mniejsze tabliczki, stylizowane na cegły, na których zamieszczono informacje techniczne związane z jej projektantem, fundatorem oraz datacją:

 

PROJEKT – JERZY HOFMAN

ŚWIATOWY ZWIĄZEK ŻOŁNIERZY AK OKR. WIELKOPOLSKA

 

POZNAŃ 11 LISTOPADA 1997 ROKU

 

Tablica na terenie obozu w Żabikowie

 

W dniu 3 czerwca 2000 roku na terenie obozu w Żabikowie, gdzie zginął pułkownik Kowalówka odsłonieta została także tablica poświęcona jego pamięci

 

Tablica w szkole przy ul. Sochaczewskiej

 

Ciekawą formę plastyczną ma także tablica znajdująca się w szkole przy ul. Sochaczewskiej, której patronem jest gen Kowalówka

 

Paweł Cieliczko

 

 

Bibliografia:

  • Eugeniusz Goliński, Pomniki Poznania, Poznań 2001, s. 37.

  • Jarosław Mulczyński, Historia pisana na murach. Tablice pamiątkowe w Poznaniu po 1945 roku, „Kronika Miasta Poznania”, 2/2001, s. 265.

  • Zbysław Wojtkowiak, Napisy pamiątkowe miasta Poznania, Poznań 2004, s. 136.

  • Przegląd wydarzeń listopad 1997 – styczeń 1998, „Kronika Miasta Poznania”, 1/1998, s. 367.