Głaz Ofiar Terroru znajduje przy ul. Bałtyckiej w dzielnicy Główna, gdzie – na terenie dawnych magazynów wojskowych – znajdował się hitlerowski obóz dla wysiedlonych i wypędzonych mieszkańców Poznania i Wielkopolski.

Na głazie upamiętniającym ofiary niemieckiego terroru umieszczona została kamienna tablica z przypominającym o tych tragicznych zdarzeniach napisałem –

NA TYM TERENIE OD LISTOPADA 1939 DO 1943 ROKU

ZNAJDOWAŁ SIĘ HITLEROWSKI OBÓZ PRZEJŚCIOWY

DLA WYSIEDLONYCH POLAKÓW Z POZNANIA I WIELKOPOLSKI

PRZEZ OBÓZ NA GŁÓWNEJ PRZESZŁO

PONAD 100 TYS. MĘŻCZYZN, KOBIET I DZIECI

Obóz założony został na terenie dawnych magazynów wojskowych na Głównej, w opuszczonych wojskowych barakach, które nie były przystosowane do zamieszkiwani w nich ludzi. Pierwsze poznańskie rodziny trafiły tam w niedzielę, dniu 5 listopada 1939 roku, w ramach akcji wysiedlania Polaków z Poznania, który miał się stać czysto niemieckim miastem. Ludzie mieli kilkanaście minut na spakowanie najpotrzebniejszych rzeczy osobistych, zabrać mogli nie więcej niż 150 złotych (potem 20 marek) i wywożeni byli ciężarówkami na Główną. Stamtąd po kilku tygodniach transportowani byli pociągami do Generalnej Guberni, miejsca ich przymusowego osiedlenia. Warunki w obozie na Głównej były dramatyczne, rację żywnościową stanowiła kawa zbożowa, 1/8 bochenka chleba oraz zupa z brukwi. Obóz funkcjonował do 22 maja 1940 roku, a w tym okresie przeszło przez niego około 30.000 poznaniaków. Po tym okresie wypędzenia nadal trwały, ale wysiedlanych przewożono bezpośrednio na dworzec i transportowano do Generalnej Guberni.

Baraki na Głównej wykorzystywane były przez władze okupacyjne do 1943 roku, służąc jako miejsce tymczasowego przetrzymywania jeńców wojennych, a także stanowiąc bazę obozu dla przymusowych robotników żydowskich. Łacznie przez obóz na Głównej przeszło około 100.000 osób.

Paweł Cieliczko

Bibliografia:

• Eugeniusz Goliński, Pomniki Poznania, Poznań 2001, s. 29.

• Poznań. Obóz dla wysiedleńców na Głównej, Poznań 1970.