Stanisław Taczak był pierwszym spośród oficerów armii pruskiej, który (15.11.1918) został przyjęty do korpusu oficerskiego wojska polskiego, już 27 grudnia został jednak urlopowany i jako „kapitan na urlopie” przybył do Poznania, zaś Naczelna Rada Ludowa powierzyła mu naczelne dowództwo nad powstaniem. Stworzył Sztab Generalny Armii Wielkopolskiej, tworzące się samorzutnie oddziały partyzanckie zorganizował w dziewięć okręgów wojskowych, ustabilizował fronty i utrzymał zdobyte tereny.
Lokalizacja Frontowa ściana budynku Muzeum Narodowego przy Alejach Marcinkowskiego 9, po prawej stronie od wejścia głównego.
Inskrypcja
1918 1919
GŁÓWNODOWODZĄCYM POWSTANIA WIELKOPOSLKIEGO
GEN. STANISŁAWOWI TACZAKOWI
GEN. JÓZEFOWI DOWBÓR – MUŚNICKIEMU
KU CZCI ICH CZYNÓW
ORAZ NA WIECZNĄ PAMIĄTKĘ
POWROTU POZNAŃSKIEGO DO MACIERZY
TABLICĘ UFUNDOWALI WIELKOPOLANIE
GRUDZIEŃ 1988 R.
Projektant Józef Kopczyński, odlew wykonali K. Amc, W. Kotliński
Materiał granitowa płyta i kompozycja 9 elementów odlanych z brązu
Odsłonięcie 10 grudnia 1988
Tablica poświęcona głównodowodzącym Powstania Wielkopolskiego to w gruncie rzeczy kompozycja rzeźbiarska. Jej konstrukcję stanowi kamienna płyta z jasnego granitu, na której umieszczonych zostało 9 odlewów wykonanych z brązu. Centralny element kompozycji, zamykający ją od góry, stanowi stylizowany orzeł w koronie z szeroko rozpostartymi skrzydłami, pod którymi znajdują się płaskorzeźby portretowe Stanisława Taczaka (z lewej) i Józefa Dowbora-Muśnickiego (z prawej). Środkową część kompozycji stanowią trzy poziome belki odlane z brązu, na których rozmieszczony jest tekst okolicznościowej inskrypcji. Dół tablicy zamykają trzy niewielkie płyty związane z odsłonięciem tablicy – na lewej znajduje się napis GRUDZIEŃ, na prawej 1988, natomiast na środkowej umieszczono krzyż powstańczy. Na tablicy znajdują się także niewielkie napisy wskazujące nazwiska wykonawców odlewów.
Uroczyste odsłonięcie tablicy miało miejsce 10 grudnia 1988 roku, a rozpoczęło się o godzinie 15.00. Odsłonięcia dokonali weterani Powstania Wielkopolskiego: Bernard Łuczewski, Mieczysław Kurczewski i Michał Lorkiewicz.
Paweł Cieliczko
Bibliografia
Miejsca pamięci Powstania Wielkopolskiego, opracował Paweł Anders, wydanie III (zaktualizowane), Poznań 2010, s. 147.
Jarosław Mulczyński, Historia pisana na murach. Tablice pamiątkowe w Poznaniu po 1945 roku, KMP 2/2001, s. 273.
Zbysław Wojtkowiak, Napisy pamiątkowe miasta Poznania. Nowożytne tablice zewnętrzne (połowa XIX – początek XXI wieku), Poznań 2004, s. 60.