Pomniki Poznania

Pomniki Poznania

Tablica ks. Stanisława Adamskiego

 

Ks. Stanisław Adamski zapamiętano jako jednego z komisarzy Naczelnej Rady Ludowej, a jego zasługi dla Poznania były znacznie szersze. Po śmierci ks. Piotra Wawrzyniaka patronował Związkowi Spółek Zarobkowych i Gospodarczych, przez lata dyrektorował Księgarni św. Wojciecha, z ramienia Episkopatu kierował Akcją Katolicką, działał w Komitecie Obrony Państwa podczas wojny z bolszewikami, był posłem oraz senatorem. Był biskupem śląskim, w czasie okupacji deportowany do Generalnego Gubernatorstwa, był jedynym biskupem pełniącym posługę podczas Powstania Warszawskiego. Władze komunistycznej Polski odsunęły go od pełnienia funkcji kościelnych.

Lokalizacja  Tablica umieszczona jest na frontowej ścianie budynku znajdującego się na Ostrowie Tumskim pod numerem 3, w którym przez lata mieszkał upamiętniony.

Inskrypcja

  1. STANISŁAW ADAMSKI

1875 – 1967

DUCHOWY PRZYWÓDCA POLAKÓW

POD ZABOREM PRUSKIM

DZIAŁACZ TOWARZYSTW ROBOTNICZYCH

OŚWIATOWYCH I GOSPODARCZYCH

KOMISARZ NACZELNEJ RADY LUDOWEJ

POSEŁ I SENATOR

OD 1930 R. BISKUP KATOWICKI

 

MIESZKAŁ W TYM DOMU

JAKO PREPOZYT

KAPITUŁY KATEDRALNEJ

W LATACH 1920 – 1930

 

W 125 ROCZNICĘ URODZIN

WIELKOPOLANIE

 

  • Projektant Józef Petruk (na obramowaniu w rogu napis PETRUK ’99)

  • Tablica metalowa płyta odlana z brązu

  • Odsłonięcie 26 kwietnia 2000

Tablica pamiątkowa zwieńczona jest płaskorzeźbą portretową przedstawiającą ks. Stanisława Adamskiego ujętą w formę medalionu. Poniżej znajdują się dwa mniejsze medaliony z herbami. Pierwszy przedstawia miecz i skrzyżowane klucze, wiążąc się z symbolem katedry poznańskiej i miasta Poznania, gdzie przez wiele lat ks. Adamski był niekoronowanym biskupem. Drugi medalion przedstawia jego herb biskupi – insygnia biskupie z chwastami na paliuszu z napisem – CHRISTUS IMPERAT VINIREGAT. Poniżej znajduje się główna część tablicy, na której umieszczony jest napis inskrypcyjny, sformułowany przez dr Andrzeja Gulczyńskiego.

O znaczeniu ks. Stanisława Adamskiego dla środowiska poznańskiego związanego z kościołem katolickim oraz o szacunku jakim się cieszy w naszym mieście, najlepiej świadczy fakt, że uroczystość odsłonięcia poświęconej mu tablicy koncelebrowana była przez trzech biskupów: Zdzisława Fortuniaka, Ignacego Jeża i Marka Jędraszewskiego, a honorowym gościem uroczystości była siostrzenica biskupa Adamskiego – prof. Maria Pietkiewicz.

Paweł Cieliczko

 

Bibliografia:

  • Jarosław Mulczyński, Historia pisana na murach. Tablice pamiątkowe w Poznaniu po 1945 roku, KMP 2/2001, s. 281.

  • Zbysław Wojtkowiak, Napisy pamiątkowe miasta Poznania. Nowożytne tablice zewnętrzne (połowa XIX – początek XXI wieku), Poznań 2004, s. 93.

  • „Głos Wielkopolski” 27 IV 2000

  • „Kronika Miasta Poznania”, 4/1988, Naczelna Rada Ludowa