Roman Wilkanowicz w czasie I wojny światowej został wcielony do armii pruskiej, ale szybko z niej zdezerterował. Ukrywał się, współpracował z polskimi organizacjami konspiracyjnymi i pisał teksty nawołujące do walki z zaborcą. Gdy tylko wybuchło powstanie, natychmiast stanął do walki, a zapamiętany został jako bard Powstania Wielkopolskiego.
Lokalizacja Tablica umieszczona jest na ścianie frontowej kamienicy przy pl. Wielkopolskim 3, w której przez dziesięciolecia funkcjonowała księgarnia nosząca imię Romana Wilkanowicza.
Inskrypcja
ROMAN TADEUSZ WILKANOWICZ
1886-1933
POETA DZIENNIKARZ
POWSTANIEC WIELKOPOLSKI
Projekt Barbara Kamyszek-Gieburowska
Materiał płyta metalowa wykonana z brązu
Odsłonięcie 11 grudnia 1978
Odsłonięcia tablicy dokonał przewodniczący Krajowego Komitetu Weteranów Powstania 1918/19 Bernard Łuczewski.
Najbardziej znany wiersz Wilkanowicza to niewątpliwie 27-my grudnia, opowiadający o tym, jak ważna dla niego była możliwość walki z opresyjnym państwem pruskim.
Jak długo jeszcze będziem hańbę znosić I zezwolimy, by krzyżacki but Deptał nam głowę i piersi nam gniótł A dzieciom naszym gwałt zadawał podły. Jak długo jeszcze będziem losu prosić O lepszą przyszłość, skończyły się modły, Nad Wartą zorza, nad Poznaniem wschodzi, Dla Wielkopolski nowy dzień się rodzi! Dwudziesty siódmy grudnia Polskę budzi. W ulicach patrol, w każdym zaułku wróg, Od fortów strzały słychać, armat huk. Pękają szyby okien, krew się leje, A tam komendant rozsyła swych ludzi. Hej! Już z Kenwerku polski sztandar wieje. Wnet żaden Polak do boju niezdolny, A miasto nasze, Poznań wzięty, wolny! A przez Wielkopolskę leci krzyk wolności Pod Kąkolewo, pod Zbęszyń, pod Żnin. Zamilkły słowa, króluje czyn. Łuny goreją u brzegów Noteci, A Orzeł Biały znów w gnieździe swym gości, Ponad Pałuki, nad Kujawy leci, Sięga skrzydłami północy, południa, Dwudziesty siódmy wolność przyniósł grudnia.
Paweł Cieliczko
Bibliografia
Zbysław Wojtkowiak, Napisy pamiątkowe miasta Poznania. Nowożytne tablice zewnętrzne (połowa XIX – początek XXI wieku), Poznań 2004, s. 131.