Pomniki Poznania

Pomniki Poznania

Tablica „Żądamy chleba”

Z okazji 60. rocznicy Poznańskiego Czerwca na gmachu Zakładów Cegielskiego pojawiła się kolejna tablica upamiętniająca te pamiętne wydarzenia. Płyta ma kształt mapy Poznania,  na której umieszczone zostały stylizowane Poznańskie Krzyże oraz grupa protestujących robotników z transparentem „Żądamy chleba”. Motyw ten pochodzi z jednego z najsłynniejszych zdjęć z wydarzeń Poznańskiego Czerwca’56.

 

Konrad Doberschuetz w wierszu Gdy o godność chodzi… odmalował w słowach przedstawioną na tej pamiątkowej tablicy scenę robotniczego protestu, podkreślając spontaniczność wystąpienia, które było autentycznym wybuchem spowodowanym poczuciem krzywdy i niesprawiedliwości, nie miało żadnego przywódcy, a jego symbolem słusznie są bezimienni robotnicy: 

 

Jakież to tłumy kroczą ulicami?

Jakaż to rezygnacja twarze im zżera?

Spójrz na te szeregi – oni wyszli sami,

Bez „wodzireja” i „reżysera”.

 

To Cegielskiego falujące tłumy,

Pięści zaciśnięte wyrazem są gestu,

Kiedy po raz pierwszy w imię ludzkiej dumy,

Miast majowej pieśni, słyszysz krzyk protestu!

 

Zwierają się, zwierają w proteście szeregi,

Gdy o godność chodzi – apeli nie trzeba

Cierpliwość mas ludzkich rozlana po brzegi

Więc masy żądają: „Wolności i chleba!”

 

„Wolności i chleba!”, „Prawa i Godności!”

Maszerują tłumy pod czerwcowym niebem,

Pod pomnik Wieszcza i piewcy wolności,

Wkrótce pierwsze strzały zmieszają się z chlebem! 

 

Wygląd pamiątkowej płyty jest wynikiem wewnętrznego konkursu ogłoszonego wśród pracowników HCP, w którym zwyciężył Michał Pawłowski z wydziału spawalni. – Chciałem symbolicznie pokazać związek tego niezwykłego wydarzenia z Poznaniem i naszymi zakładami – wyjaśniał. – Przy projektowaniu sylwetek ludzi inspirowałem się zdjęciami historycznymi z wydarzeń 1956 roku.

 

Tablica wykonana została na wydziale, na którym pracuje autor projektu. Najpierw precyzyjnie wypalono plazmowo jej kształt, następnie została podniesiona za pomocą dźwigu i bardzo dokładnie oszlifowana, potem poddano ją walcowaniu, by stała się prosta. Oprócz wspomnianej grupy robotników z transparentem przedstawia ona stylizowane Poznańskie Krzyże, wymienia nazwiska poległych robotników HCP oraz zawiera napis:

 

W hołdzie poległym w Powstania Poznańskiego Czerwca

 

Napis wykonany został z wyciętych plazmowo metalowych liter, przyspawanych następnie  do tablicy. Spawaniem zajmowali się Rafał Król i Łukasz Kaczała oraz inni pracownicy wydziału ciężkiej obróbki mechanicznej, a do grawerowanie posłużyła maszyna frezarska Taurus 3S firmy Boehringer, którą zaprogramował technik Dariusz Strzelczyk. Wspomnieć warto, że sama tablica wykonana jest ze specjalnej stali corten, która jest bardzo odporna na warunki atmosferyczne, ale – pod wpływem powietrza i wody – na jej powierzchni powstaje ochronna warstwa wyglądająca jak rdza. Wcześniej materiał ten zastosowano przy pomniku Polskiego Państwa Podziemnego przy al. Niepodległości w Poznaniu.

 

Na tablicy wymienieni zostali imiennie wszyscy pracownicy Zakładów Cegielskiego, którzy zginęli na ulicach Poznania w czerwcu 1956 roku.

 

Paweł Cieliczko

 

Bibliografia:

  • Konrad Doberschuetz, Gdy o godność chodzi… [w:] Czarny Czwartek. Wiersze o poznańskim Czerwcu ’56, wybór i wstęp Stefan Drajewski, Poznań 2006, s. 93.

 

Netografia